در این بخش به شرح 5 اصل دیگر از 19 اصل برنامه زمانبندی می‌پردازیم که در پارت قبلی به 5 اصل ابتدایی پرداخته شد.
مطالبی که میخوانیم:
شبکه فعالیت‌ها به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها با در نظر گرفتن روابط پیش‌نیازی و پس‌نیازی آنها گفته می‌شود. در این اصل تأکید می‌شود که این شبکه باید کامل باشد، به این معنا که:
• هر فعالیت حداقل یک پیشنیاز دارد. به جز فعالیت اول که شروع پروژه است و پیش‌نیازی ندارد.
• هر فعالیت حداقل یک پس‌نیاز دارد. به جز آخرین فعالیت پروژه که پایانی برای آن متصور نیست.
توجه به این نکته ضروری است که استانداردها بر “هر فعالیت” تأکید دارند. با این حال، استثناهایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال، در برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های LOE (محدودیت منابع) معمولاً پیشنیاز و پس‌نیازی در نظر گرفته نمی‌شود.علاوه بر این، استاندارد DOD (وزارت دفاع آمریکا) بیان می‌کند که نباید بیش از 5 درصد فعالیت‌ها بدون پیشنیاز یا پس‌نیاز باشند.
فعالیت معلق فعالیتی است که شروع آن به هیچ فعالیت دیگری وابسته نیست و یا روی شروع هیچ فعالیت دیگری تأثیری ندارد.برای رفع مشکل فعالیت‌های معلق، باید از بین 4 نوع رابطه موجود در برنامه‌ریزی یعنی FF، SS، SF و FS به درستی استفاده کرد. اما استفاده آزادانه از این روابط مجاز نیست. استانداردها در این خصوص قواعدی را ارائه کرده‌اند:
• اگر شروع فعالیتی به فعالیت دیگری وابسته باشد، باید حداقل یکی از پیشنیازهای آن از نوع FS یا SS باشد.
• اگر پایان فعالیتی بر شروع فعالیتی دیگر اثر بگذارد، باید حداقل یکی از پس‌نیازهای آن از نوع FS یا FF باشد.
نکته کلیدی این است که برای اینکه یک فعالیت بتواند بر فعالیت دیگری اثر بگذارد یا از آن اثر بپذیرد، باید دست‌کم یکی از روابطش از نوع FS باشد. در نهایت، یک برنامه اصولی برنامه‌ای است که بیش از 90 درصد روابط آن از نوع FS باشد.
این اصل همان حرف اصل هفتم را میزند اما در اینجا میخواهیم یک نکته دیگر را هم بیان کنیم.
• تفاوت SS و FS با شروع همزمان فعالیت‌ها:
گرچه ممکن است دو فعالیت به طور همزمان آغاز شوند، لزوماً به معنای رابطه SS (شروع به شروع) بین آنها نیست. در این حالت، احتمالاً پیشنیازهای مشترکی دارند که باعث شروع همزمان آنها می‌شود.
• تنظیم شناور در پیشنیاز FS :
در صورتی که یک فعالیت 10 روز پس از فعالیت دیگر شروع شود، از پیشنیاز FS با شناور 20- استفاده می‌کنیم. این نشان می‌دهد که فعالیت دوم می‌تواند حداکثر 10 روز دیرتر از موعد مقرر بدون تاثیر بر فعالیت بعدی شروع شود.
به همین ترتیب، اگر فعالیتی 10 روز پس از اتمام فعالیت دیگری باید به پایان برسد، از پیشنیاز FS با شناور 20- استفاده می‌کنیم.
در حالی که تاکنون به طور مفصل به روابط FF، SS و FS پرداخته‌ایم، رابطه SF (پایان به شروع) در PERT جایگاه ویژه‌ای ندارد:
• عدم توصیه در PMI: استاندارد موسسه مدیریت پروژه (PMI) استفاده از رابطه SF را به طور کلی توصیه نمی‌کند.
• ممنوعیت در DOD: در مقابل، استاندارد وزارت دفاع آمریکا (DOD) استفاده از این رابطه را به طور قاطع ممنوع اعلام کرده است.
Lag و Lead در PERT مفاهیمی ظریف‌تر از تاخیر و همپوشانی ساده هستند که در ادامه به تفصیل بیان می‌شوند:
• Lag:
تعریف: Lag به معنای تاخیر بین دو فعالیت است.
مثبت و منفی: Lag همیشه به معنای تاخیر منفی (عقب افتادن) نیست. گاهی اوقات Lag می‌تواند مثبت باشد و نشان‌دهنده جلو افتادن (زودتر انجام شدن) یک فعالیت نسبت به فعالیت دیگر باشد.
حد مجاز: استانداردها حدی را برای Lag مجاز در نظر می‌گیرند.
PMI:
PMI پیشنهاد می‌کند که در صورت Lag زیاد برای آن Lag یک فعالیت مجزا تعریف شود. این نشان‌دهنده وجود فعالیت دیگری در آن فاصله زمانی است که جزئیات اجرایی آن در حال انجام است.
DOD:
DOD حداکثر Lag مجاز را 5 روز کاری (معادل یک هفته) تعیین کرده است.
• Lead:
تعریف: Lead به معنای همپوشانی بین دو فعالیت است.
ایجاد همپوشانی: Lead زمانی ایجاد می‌شود که یک فعالیت به سمت جلو آورده شود و با فعالیت دیگری که به آن لینک شده است، همپوشانی پیدا کند.
اصول برنامه‌ریزی است که برای برنامه‌ها و پروژه‌ها اهمیت دارد. در اصل ششم، تاکید بر کامل بودن شبکه فعالیت‌ها است و هر فعالیت باید حداقل یک پیشنیاز و یک پس‌نیاز داشته باشد. اصل هفتم پیشنهاد می‌دهد از فعالیت‌های معلق پرهیز کنیم و از روابط FF، SS، SF و FS به درستی استفاده کنیم. اصل هشتم درباره واکاوی دقیق‌تر پیشنیازهای FS است و اصل نهم ممنوعیت یا عدم توصیه استفاده از رابطه SF را بیان می‌کند. در اصل دهم، مفاهیم Lag و Lead بررسی می‌شوند که تاخیر و همپوشانی بین فعالیت‌ها را توضیح می‌دهند.
هادی اسحاقی
1:53 ب.ظمثل پارت قبلی عالی بود و اینکه آخرش جمعبندی گذاشتن خیلی کار قشنگ و مفیدیه. همین‌طور ادامه بدین.
CONSTROJECT
2:19 ب.ظ???