ساختار شکست کار یا Work Breakdown Structure که به اختصار WBS نامیده میشود، یکی از ابزارهای اساسی در مدیریت پروژه است. این ساختار، پروژه را به بخش‌های کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم میکند تا بتوان بر هر بخش به صورت جداگانه نظارت و کنترل داشت. در واقع، WBS یک نمایش سلسله‌مراتبی از کل کارهایی است که برای رسیدن به هدف پروژه باید انجام شود.
مطالبی که میخوانیم:
علیرغم سادگی این مطلب، باید بگوییم که تهیه ساختار شکست بسیار مهم است.
PMBOK ساختار شکست را اینگونه تعریف میکند:
ساختار شکست کار یک تقسیم بندی سلسله مراتبی و مبتنی بر تحویل شدنی هاست برای کارهایی که قرار است تیم پروژه برای دستیابی به اهداف پروژه و تحقق تحویل شدنی های آن انجام دهد.
احتمالا برای شما هم سوال شده باشد که تحویل شدنی های پروژه چیستند؟
تحویل‌شدنی یا Deliverable در مدیریت پروژه به هر محصول، خدمت یا نتیجه‌ای گفته میشود که در پایان یک مرحله یا کل پروژه، به مشتری یا کارفرما تحویل داده میشود. این محصول میتواند ملموس باشد، مانند یک نرم‌افزار، یک گزارش، یک ساختمان یا یک محصول تولیدی، یا ناملموس باشد، مانند یک طرح کسب‌وکار، یک استراتژی بازاریابی یا یک آموزش.
به عبارت ساده‌تر، تحویل‌شدنی همان چیزی است که مشتری در پایان پروژه انتظار دریافت آن را دارد و به عنوان معیار موفقیت پروژه محسوب میشود.
طبق استاندارد PMI یک تحویل شدنی خوب دارای دو ویژگی ست:
هر فعالیتی که برای یک هدف خاص انجام شود و در زمان و مکانی معین انجام شود، منحصر بفرد است. و از طرفی اگر پیشرفت فعالیتی قابل اندازه گیری باشد، آن فعالیت قابل ارزیابی است.
برای تهیه ساختار شکست رعایت 2 مورد الزامیست:
توجه کنید که ساحتار شکست باید هر دو مورد را رعایت کند!
قاعده 100 درصد همانطور که از اسمش پیداست، به این معناست که ساختار شکست باید تمامی فعالیت ها را پوشش بدهد. 100% فعالیت ها را باید پوشش بدهد!
البته در حین اجرای ساختار شکست باید توجه داشته باشید که فعالیت ها باهم همپوشانی نداشته باشند. مثلا اگر در تهیه ساختار شکست اجرای یک ساختمان، تاسیسات برقی و مکانیکی را نوشته اید و درنظر دارید که محوطه سازی هم انجام شود، باید اجرای تاسیسات را از ساختار شکست کلی خارج کنید و به زیرمجموعه ساختمان انتقال دهید چرا که محوطه سازی نیز به تنهایی اجرای تاسیسات را درون خود جای میدهد.
ساختار شکست کار درباره کار است، ولی خودش کار نیست، خودش از جنس محصول است.
هر عنصر از ساختار شکست کار باید یکی از تحویل شدنی های پروژه باشد. در واقع با تهیه ساختار شکست کار مشخص میکنیم که محصول نهایی پروژه شامل چه تحویل شدنی هایی است؛ تحویل شدنی ها وقتی همگی محقق شوند، عملا پروژه نیز محقق شده است.
حواستان باشد که در تهیه ساختار شکست کار، عنوان و اسامی فعالیت ها باید منحصر بفرد باشد! برای تهیه یک ساختار شکست اصولی و سپس تهیه یک برنامه زمانبندی حرفه ای، حتما 19 اصل برنامه زمانبندی را بخوانید!
روندی که در PMBOK به تهیه ساختار شکست کار منجر میشود اینگونه است:
فرآیند تهیه منشور پروژه: پیشتر درباره تهیه منشور پروژه صحبت کرده ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه تهیه منشور پروژه اینجا کلیک کنید.
فرآیند شناسایی ذینفعان: ذینفع به کسی گفته میشود که با پروژه ارتباط دارد و میتواند بر آن تاثیر بگذارد. اولین کاری که باید پس از تهیه منشور پروژه انجام داد، شناسایی ذینفعان است.
فرآیند جمع آوری الزامات: در مرحله بعد باید الزامات پروژه را جمع آوری کرد. منظور از الزامات، شرایط و محدودیتهای محصول است. اهمیت شناسایی ذینفعان در این است که بسیاری از آنها بر الزامات نیز تاثیر میگذارند.
فرآیند تعیین گستره: گستره دو مفهوم متفاوت دارد: گستره محصول و گستره کار یا پروژه. الزامات پروژه منجر به تعریف گستره محصول، یعنی اجزا و مشخصات آن میشوند. وقتی بدانیم که قصد داریم چه خروجی هایی به دست آوریم، میتوانیم مشخص کنیم که این امر با انجام چه کارهایی محقق خواهد شد؛ این کار تبدیل گستره محصول به گستره کار است.
فرآیند تهیه ساختار شکست کار: پس از مشخص شدن گستره محصول و کار، میتوان ساختار شکست کار را تهیه کرد. این ساختار از یک سو به گستره محصول و از سوی دیگر به گستره کار توجه دارد.
برای درک عمیق تر مطلب، توصیه میکنیم کتاب WBS نوشته مهندس خرمی راد را مطالعه کنید.
مطالب بیشتر
هادی اسحاقی
8:48 ق.ظخسته نباشید. مثل مطالب قبلی عالی بود.
CONSTROJECT
7:45 ب.ظ??